Straż Miejska w Mroczy realizuje w szczególności zadania określone w art.10 i art.11 ustawy o strażach gminnych:
1) wykonywanie zadań w zakresie ochrony porządku publicznego wynikających z ustaw i aktów prawa miejscowego,
2) ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych,
3) czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym,
4) kontrola publicznego transportu w zakresie określonym w art 45 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie drogowym,
5) współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych, oraz innych miejscowych zagrożeń,
6) zabezpieczenie miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem przed dostępem osób postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów, do momentu przybycia właściwych służb, a także ustalenie, w miarę możliwości, świadków zdarzenia,
7) ochrona obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej,
8) współdziałanie z organizatorami i innymi służbami w ochronie porządku podczas zgromadzeń i imprez publicznych,
9) doprowadzanie lub dowożenie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania, jeżeli osoby te zachowaniem swoim dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo zagrażają życiu i zdrowiu innych osób,
10) informowanie społeczności o stanie i rodzajach zagrożeń, a także inicjowanie i uczestnictwo w działaniach mających na celu zapobieganie popełnieniu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi, jak również organizacjami społecznymi,
11) konwojowanie dokumentów, przedmiotów wartościowych lub wartości pieniężnych dla potrzeb gminy.
Strażnik wykonując zadania o których mowa w art. 10 i 11 ma prawo do:
1) udzielania pouczeń, zwracania uwagi, ostrzegania lub stosowania innych środków oddziaływania wychowawczego,
2) legitymowania osób w uzasadnionych przypadkach w celu ustalenia ich tożsamości,
3) ujęcia osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia i niezwłocznego doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji,
4) w określonych przypadkach dokonywania kontroli osobistej, przeglądania zawartości podręcznych bagaży osoby,
5)nakładania grzywien w postępowaniu mandatowym za wykroczenia określone w trybie przewidzianym przepisami o postępowaniu w sprawach o wykroczenia,
6) dokonywania czynności wyjaśniających, kierowania wniosków o ukaranie do sądu, oskarżania przed sądem i wnoszenia środków odwoławczych w trybie i zakresie określonym w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia,
7) usuwania pojazdów i ich unieruchamiania przez blokowanie kół w przypadkach, zakresie i trybie określonymi w przepisach o ruchu drogowym,
8) wydawania poleceń,
9) żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i samorządowych,
10) zwracania się w nagłych przypadkach, o pomoc do jednostek gospodarczych, prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej oraz organizacji społecznych jak również do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie o Policji,
11) obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych.
Strażnik może stosować środki przymusu bezpośredniego wobec osób uniemożliwiających wykonywanie przez niego zadań określonych w ustawie.
Środkami przymusu bezpośredniego są:
- siła fizyczna w postaci chwytów obezwładniających oraz podobnych technik obrony,
- kajdanki,
- pałki obronne wielofunkcyjne,
- psy obronne,
- paralizatory elektryczne,
- ręczne miotacze gazu.
Strażnik może stosować jedynie środki odpowiadające potrzebom wynikającym z istniejącej sytuacji i niezbędne do osiągnięcia podporządkowania się wydanym poleceniom. Podczas wykonywania czynności służbowych strażnicy obowiązani są nosić umundurowanie, legitymację służbową, znak identyfikacyjny oraz emblemat Miasta i Gminy Mrocza. Przy podejmowaniu interwencji funkcjonariusz Straży jest obowiązany przedstawić się imieniem i nazwiskiem, a ponadto na żądanie osoby której czynności te dotyczą, okazać legitymację służbową w sposób umożliwiający odczytanie i zanotowanie nazwiska strażnika.
Do ustawowych obowiązków strażnika należy:
- przestrzeganie prawa, rzetelne, bezstronne i terminowe wykonywanie poleceń przełożonych,
- poszanowanie powagi, honoru, godności obywateli oraz godności własnej,
- zachowanie tajemnicy państwowej i służbowej,
- podejmowanie interwencji w sytuacjach zagrożenia życia, zdrowia lub mienia, a także w przypadku naruszenia dóbr osobistych ludzi,
- zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach z obywatelami, przełożonymi, podwładnymi oraz współpracownikami,
- stałe podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
- zachowanie się z godnością w czasie pracy i poza nią.
W związku z wykonywaniem czynności służbowych strażnicy korzystają z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
Strażnicy upoważnieni są do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia określone w § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 listopada 2003 roku (Dz. U. Nr 2022, poz. 1350).
Strażnik Miejski wykonując swoje obowiązki służbowe może nakładać grzywny w drodze mandatu karnego gotówkowego wobec osób czasowo przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nie mających stałego miejsca zamieszkania albo pobytu. Natomiast w stosunku do pozostałych osób strażnik miejski może nakładać grzywny w drodze mandatu karnego kredytowanego. Grzywnę strażnik miejski może nałożyć jedynie za wykroczenia, które nie są wymienione w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń. Nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego w/w przypadku jest możliwe jedynie, gdy w zakresie wszystkich naruszonych przepisów postępowanie mandatowe jest dopuszczalne. Strażnik nakładający grzywnę w drodze mandatu karnego zobligowany jest określić jej wysokość, wykroczenie zarzucone sprawcy i pouczyć sprawcę wykroczenia o prawie do odmowy przyjęcia mandatu karnego oraz o skutkach prawnych takiej odmowy tj. o skierowaniu wniosku o ukaranie do Sądu.