Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:
1. ubóstwa
2. sieroctwa
3. bezdomności
4. bezrobocia
5. niepełnosprawności
6. długotrwałej lub ciężkiej choroby
7. przemocy w rodzinie
7a). potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi
8. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności
9. bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych
10. braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczające placówki opiekuńczo-wychowawcze
11. trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą
12. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego
13. alkoholizmu lub narkomanii
14. zdarzenia losowego lub sytuacji kryzysowej
15. klęski żywiołowej lub ekologicznej
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, przysługuje przede wszystkim:
1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 542 zł, zwanej kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej;
2. osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 456 zł, zwanej kryterium dochodowym na osobę w rodzinie; rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Świadczenia pieniężne z pomocy społecznej nie przysługują oobie odbywającej karę pozbawienia wolności, natomiast osobie tymczasowo aresztowanej zawiesza się prawo do świadczeń z pomocy społecznej. Za okres tymczasowego aresztowania nie udziela się świadczeń (art. 13 ustawy o pomocy społecznej).
